Cittaslow Nedir? Türkiye’deki Sakin Şehirler
Günlük yaşantımızın monotonlaşması ve en önemlisi de, gereksinimimiz olan hareketlerden uzaklaşılması, pek çok güzelliğimizi elimizden aldı. İş yaşantısının şehirlere taşınması, teknolojinin uğraşlarımızı elimizden alması ve ikili ilişkilerin en aza inmesi, bahsedilecek olumsuzluklardan bazıları. Aynı zamanda yoğun, kalabalık ve komşuluk ilişkilerinin uzak olduğu şehirlerde yaşamak, insanların sinir sistemlerini de etkiledi. Daha kaba, sinirli ve anlayışsız insanlara dönüştük. Ancak bunun tam karşıtı şehirler de var. Cittaslow olarak bilinen bu şehirler, bize özlem duyduğumuz pek çok değeri geri veriyor. O halde, Cittaslow (sakin şehir) nedir? Türkiye’deki sakin şehirler hangileridir? Bunlara detayları ile birlikte bakmaya çalışalım.
İçindekiler
- 1 Cittaslow (Sakin Şehir) Nedir?
- 2 Türkiye’deki Cittaslow Kentler (Sakin Şehirler)
- 2.1 Ahlat (Bitlis)
- 2.2 Akyaka (Muğla)
- 2.3 Eğirdir (Isparta)
- 2.4 Gerze (Sinop)
- 2.5 Gökçeada (Çanakkale)
- 2.6 Göynük (Bolu)
- 2.7 Güdül (Ankara)
- 2.8 Halfeti (Şanlıurfa)
- 2.9 Köyceğiz (Muğla)
- 2.10 Mudurnu (Bolu)
- 2.11 Perşembe (Ordu)
- 2.12 Seferihisar (İzmir)
- 2.13 Şavşat (Artvin)
- 2.14 Taraklı (Sakarya)
- 2.15 Uzundere (Erzurum)
- 2.16 Vize (Kırklareli)
- 2.17 Yalvaç (Isparta)
- 2.18 Yenipazar (Aydın)
- 3 Cittaslow Olmanın Kriterleri Nelerdir?
Cittaslow (Sakin Şehir) Nedir?
Monotonluktan uzak, kendi kendine yetebilen, tarım ve turizmi içerisinde barındıran, teknolojinin etkilemediği ve en önemlisi de hayatın yavaş yaşandığı şehirler, Cittaslow olarak adlandırılıyor. Yani hayatın sakin ve olağan akışında yaşandığı şehirler. Daha doğrusu, olması gereken seviyede yaşandığı şehirler.
“Cittaslow Türkiye” belediye birliğinin tanımına göre, “hayatın zevk alınacak bir şekilde yaşanması felsefesi”, sakin şehir tanımını açık ve net bir şekilde ortaya koymaktadır. O halde, Cittaslow (Sakin Şehir) ile ilgili olarak bilinmesi gerekenler nelerdir?
- İki farklı sözcükten meydana gelen bir kelimedir. Yani “Citta ve Slow” kelimelerinin birleşimi ile oluşmaktadır.
- Uluslararası bir proje olan Cittaslow, faaliyetlerini 15 Ekim 1999 tarihinden beri sürdürmektedir.
- “Sakin Şehir” ve “Yavaş Şehir” olarak adlandırılan bu proje, hayatın normal hızda yaşanmasına dayanıyor. Buna uygun olan şehirler, Cittaslow olarak belirleniyor.
- Belirli Sakin Şehir şartları bulunur. Bu şartlara uyan şehirler, böylece Cittaslow olarak işaretlenmektedir.
- Son eklenen Güdül (Ankara) ile birlikte, Türkiye’den toplam 18 tane sakin şehir belirlenmiştir.
Genel merkezi İtalya’da yer alan bu uluslararası belediye birliği, hayatın normal akışta olduğu yerleri aramaya devam ediyor. O halde, Türkiye’de bu belediye birliğine dahil olan kentler hangileridir?
Türkiye’deki Cittaslow Kentler (Sakin Şehirler)
1999 yılından itibaren çalışmalarını sürdüren belediye birliği, Türkiye’den de tam olarak 18 şehri seçmiştir. 18 güzide şehrimiz, Sakin Şehir unvanını elde etmiştir. O halde, Türkiye’deki Sakin Şehirler hangileridir?
Ahlat (Bitlis)
Akyaka (Muğla)
Eğirdir (Isparta)
Gerze (Sinop)
Gökçeada (Çanakkale)
Göynük (Bolu)
Güdül (Ankara)
Halfeti (Şanlıurfa)
Köyceğiz (Muğla)
Mudurnu (Bolu)
Perşembe (Ordu)
Seferihisar (İzmir)
Şavşat (Artvin)
Taraklı (Sakarya)
Uzundere (Erzurum)
Vize (Kırklareli)
Yalvaç (Isparta)
Yenipazar (Aydın)
Yukarıda, Türkiye’de Sakin Şehir olarak seçilen şehirlerimize alfabetik sıralamaya göre yer verilmiştir. Halbuki daha fazla şehrimiz bu unvanı fazlasıyla hak ediyor. Dört bir yanı cennet olan ülkemizin, daha nice sakin şehirlerinin Sakin Şehir olacağını ümit ediyoruz. Ancak Sakin Şehir olabilmek için belirli şartlar bulunmaktadır ve seçilen şehirler, bu şartlara uydukları için, projeye dahil olmuşlardır. O halde, Cittaslow olmanın kriterleri nelerdir?
Cittaslow Olmanın Kriterleri Nelerdir?
Uluslararası boyutta bir belediye birliği olarak faaliyet yürüten Cittaslow projesine, nüfusu 50.000’in altında olan şehirler üye olabilmektedir. Ancak belediye birliği olan Cittaslow’a üye olmak için, belirlenen kriterlerin yerine getirilmesi, var olmayan kriterlerin de düzenlenmesi gerekir. Belirli puanlamalar alarak üye olan şehirler, üye olabilmek için toplam 50 puana ulaşması gerekir. Puanlamaların verildiği kriterler ise aşağıdaki gibidir.
- Çevre Politikaları: Hava ve su temizliği gibi pek çok seçeneğin yer aldığı bir kriterdir.
- Altyapı Politikaları: Altyapının, insan hayatını kolay hale getirecek pek çok seçeneğe sahip olmasına yönelik kriterlerdir.
- Kentsel Yaşam Kalitesi Politikaları: Kent içerisinde yaşamın kolay ve etkili hale getirilmesi için, yaşam kalitesini artıracak kriterlerdir.
- Misafirperverlik, Eğitim ve Farkındalık İçin Planlar: Kent halkının eğitimi, misafirperverlik düzeyleri ve farkındalık seviyelerin ölçülmesi için gerekli olan kriterler.
- Sosyal Uyum: Sosyal anlamda bir farkındalığın oluşmasına katkı sağlayacak kriterler.
- Tarımsal, Turistik, Esnaf ve Sanatkarlara Dair Politikalar: Geleneksellik, turizm ve eski mesleklerin yaşatılmasına yönelik pek çok kriter.
- Ortaklıklar: Cittaslow ve Slowfood gibi diğer kurumlar ile olan ilişkilere dayanan kriterler.
Yukarıda yer alan pek çok kriterin yerine getirilmesi sonucunda kentler Cittaslow projesine dahil olabilmektedirler. O halde Cittaslow Türkiye olarak bilinen resmi internet sitesinden, şartların tamamına erişme şansını elde edilebilir.
Cittaslow Hareketi’nin Amacı Nedir?
İnsanların hayatlarında önemli bir etken olmaya başlayan hız kavramını, yavaşlık kavramı ile değiştirmek ve gelenekleri bu süreçte öne çıkarmak maksadı ile düzenlenen bir harekettir. Sakin Şehir hareketinde;
- Yavaş yaşamı desteklemek,
- Fast Food kültüründen uzaklaşmak,
- Kendi kendine yetebilme imkanını sağlamak,
- Yaşanabilir ve temiz bir havası olan şehir oluşturmak,
- Turistler için cazibe merkezi haline gelmek,
- Kültürel miras ve gelenek ile göreneklere önem vermek,
- Mimari yapıların korunmasını sağlamak,
- Engellilerin rahat yaşayabileceği bir şehir oluşturmak,
- Ulaşımın rahat olduğu bir şehir meydana getirmek,
- Bisiklet kullanımına özen göstermek ve
- Şehirlerin kalkınmasına katkı sağlamak gibi faktörler göz önünde bulundurulmaktadır.
Sakin Şehir hareketinin temel amaçları yukarıdaki gibidir. Bunun yanı sıra, pek çok amacı ve hedefi bulunan bir Belediye Birliği Hareketi olarak bilinmektedir.
Sizler için hazırladığımız “Cittaslow Nedir? Türkiye’deki Sakin Şehirler” isimli içeriğimizi burada sonlandırıyoruz. Sizler de yorumlarınız ile içeriğimize katkı sağlayabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Sakin Şehir kıstaslarına uyması sonucunda, Türkiye’deki ilk Sakin Şehir, İzmir Seferihisar olarak seçilmiştir.
Sakin Şehir kıstaslarına uyması sonucunda, Türkiye’deki son Sakin Şehir, Ankara Güdül olarak seçilmiştir. Aynı zamanda Türkiye’deki 18. Sakin Şehir olarak bilinmektedir.
1999 yılında İtalya’da başlayan bir harekettir. Slow Food (Yavaş Yemek) hareketinin bir devamı niteliğindedir.
Sakin Şehir hareketinin fikir babası, Paolo Saturnini’dir.
3 Kasım 1987 yılında Slow Food Manifestosu yayımlanmıştır. Slow Food hareketi, Cittaslow hareketinin ilham kaynağı olarak bilinmektedir.
Amerikan şehir yapısından uzaklaşmak, küreselleşmenin şehir yapısını bozmasının önüne geçmek ve İtalya’nın mimari yapısını korumak için kurmuştur. Aynı zamanda belediye başkanı olduğundan dolayı, Greve in Chianti’nin yaşam kalitesinin artması, gelişmesi ve kalkınması için de bu projeye adım atmıştır. Akabinde bu düşüncesini İtalya’nın tamamına yaymayı hedeflemiştir.