İtalya’da ortaya çıkan Cittaslow (Sakin Şehir) ağına 2020 yılında dahil edilen Güdül, Ankara’nın 25 ilçesinden bir tanesidir. Ayaş, Beypazarı, Kızılcahamam ve Çamlıdere ilçelerine sınırı olan Güdül, şirin bir ilçedir. Tarihi M.Ö. 3.000 ila 5.000 yıllarına dayandığı için, önemli bir konumda yer alıyor. Bu özelliği de Cittaslow ağına dahil olmasında önemli bir rol oynamıştır. Ayrıca tarihi ve doğal güzellikleri ile dikkat çeken ilçe, yerli ve yabancı turistlerin bir hayli ilgisini çekiyor. Biz de bu kapsamda içeriğimizde Güdül’de gezilecek yerler hakkında bilgi vereceğiz. Şimdi Güdül gezilecek yerler rehberimize birlikte başlayalım.
İçindekiler
Ankara Güdül Tarihi Hakkında
Güdül ve çevresinde, tarihi binlerce yıl öncesine dayanan pek çok uygarlık yaşamış ve günümüzde geçmişte yaşamış uygarlıklar hakkında pek çok bilgiye ulaşılabilmektedir. Bunlar arasında Hititler ve Frigler dikkat çekiyor. Genel anlamda şehrin tarihinden aşağıdaki şekilde bahsedilebilir:
- Kirmir Çayı boyunca etrafta görülen mağaralar, M.Ö. 2000 yılına tarihlenmiştir. Bu mağaraların Hititler’e (Etiler) ait olduğu düşünülmektedir.
- Bundan sonra M.Ö. 8. yüzyılda Frigler bölgede hüküm sürmüştür. Bu kanıya etrafta tespit edilen eserlerden rahatlıkla ulaşılabilmektedir.
- Bölgedeki mağaralarda Hristiyanlık ile ilgili pek çok esere ve işarete rastlanmaktadır. Bunlar arasında en önemlisi mağaralara oyulmuş olan haç işaretleridir. Arkeologların yaptığı araştırmalarda, M.Ö. 2000 yılından itibaren yapılan mağaraların daha sonra Hristiyanlığın yayılması için mesken olarak kullanıldığına rastlanmıştır.
- Sonrasında Bizanslıların bu bölgede yaşadıkları bilinmektedir.
- 1071 yılında Malazgirt Zaferi’nden sonra Selçuklu Devleti’nin yönetimine geçen Ankara bölgesi, 1356’da Orhan Gazi tarafından Osmanlı Devleti’nin topraklarına dahil edilmiştir. Bu tarihten itibaren bölge tamamen Müslüman ve Türk yönetiminde kalmış ve işgal edilmemiştir.
İlçenin tarihi M.Ö. 3.000 ile 5.000 yıllarına tarihlendiği için, son derece önemli bir ilçedir. Güdül 1957 yılına kadar Ayaş ilçesine bağlı iken, 1957’den sonra ilçe statüsünü kazanmıştır. Ayaş ile ilgili pek çok detay için Ayaş isimli içeriğimizi de ziyaret edebilirsiniz.
Güdül Nerede?
Ankara’nın 90 km kuzeybatısında yer alan bir ilçedir. 419 km2 yüzölçümüne sahip ilçe, denizden yaklaşık 720 metre yüksekliktedir. İlçede dağlık alanlar çoğunlukta olmasına karşın, tarımın elverişli olmasını sağlayan Sakarya Nehri’nin kolları Kirmir Çayı, Süvari Çayı ve İlhan Çayı yer almaktadır. Güdül;
- Ayaş’a 32 km,
- Kızılcahamam’a 57 km,
- Beypazarı’na 33 km ve
- Çamlıdere’ye 60 km uzaklıktadır.
31 mahalleden oluşan ilçe, toplam 8.155 nüfusa sahiptir. Ayrıca Cittaslow (Sakin Şehir) hareketine 2020 yılında Türkiye’de 18. olarak dahil olan ilçe, pek çok turistik değere sahiptir.
Ankara Güdül’de Gezilecek Yerler
Şirin, tarihi ile şaşırtan ve doğal güzellikleri ile insanları kendine hayran bırakan bu ilçe, Ankara sınırları içerisinde yer alıyor. İlçede dikkat çeken noktaların başında nüfusunun kalabalık olmaması ve turistik açıdan pek çok olanağın yer almasıdır. Şimdi Güdül gezilecek yerler rehberimiz ile sizinle Güdül’e seyahate çıkalım.
Sorgun Göleti
54 hektar büyüklüğünde bir alana sahip olan Sorgun Göleti Tabiat Parkı, Güdül’ün incileri arasındadır. Tabiat parkının kuzey ve doğusunu Sorgun Göleti kaplıyor iken, güzeyinde Karaçam Ormanı kendisini göstermektedir. Bunun yanında batısında boylu boyunca yer alan çayırlar, göletin değerine değer katıyor.
Çam ağaçlarıyla kaplı olan tabiat parkı, ziyaretçilerine doğal güzellik açısından pek çok şey vadediyor. Doğa ile iç içe olmak, tatilin tadını çıkarmak, hafta sonu vakit geçirmek ve daha pek çok seçenek için Sorgun Göleti tercih edilebilir. Bungalov benzeri evler çevrede dikkat çekiyor. Bu tür evlerin sayısı da artmış durumda. Aynı zamanda kamp yapmak, bisiklete binmek, piknik yapmak, ATV turları gerçekleştirmek, doğa fotoğrafçılığı yapmak ve daha pek çok turistik aktivite mümkün.
Kirmir Çayı
Sakarya Nehri’nin bir kolu olan Kirmir Çayı, etrafında M.Ö. dönemlere tarihlenen mağaralar ve doğal güzelliği ile turistlerin bir hayli ilgisini çekiyor. Özellikle ilkbahar ve yaz ayların piknikçilerin sık sık ziyaret ettiği doğal güzellik, Güdül denince akla gelen noktalardan. Güdül gezilecek yerler listesinde ilk sıralarda yer alan bu doğal güzellik, pek çok kuş türüne de ev sahipliği yapıyor.
Nallıhan Kuş Cenneti, Kirmir Çayı’nın oluşturduğu delta üzerinde gelişmiştir. Angut Kuşu, Sessiz Kuğu, Dikkuyruk, Gri Balıkçıl, Gece Balıkçıl, Ak Balıkçıl, Patka, Elmabaş, Küçük Kuğu, Sakarca Kazı gibi kuş türleri Kirmir Çayı deltası üzerinde bulunmaktadır. Bunun yanında Kirmir Çayı’nda Bıyıklı Balık, Saçaklı Siraz, Taşyiyen Balığı, Çamur Balığı, Noktalı İnci Balığı ve Sakarya İncisi gibi balık türleri de bulunmaktadır. Buradan hareketle Kirmir Çayı’nın yöreye doğal güzellik açısından çok fazla şey kattığını söylemek yanlış olmayacaktır.
İnönü Mağaraları
Merdivenlerle yukarı çıkmanın mümkün olduğu ve dağların oyulması ile oluşturulmuş olan İnönü Mağaraları, Güdül’ün tarihinin ne kadar eskilere dayandığının bir numaralı kanıtıdır. Kirmir Çayı etrafında yer alırlar. Özellikle Ürgüp Göreme bölgesindeki mağaralara benzerliği ile dikkat çekiyor olup, oyularak merdiven yapılıp yukarı çıkıldığı için Kirmir Çayı’nın alt katları su ile doldurduğu düşünülmektedir. Bu tehlikeye karşın üst katlara çıkmak için merdivenler oluşturulmuştur.
Hititler, Frigler ve Bizanslıların hüküm sürdüğü bir bölge olduğu için o dönemlerden bu zamana aktarılmış pek çok tarihi esere rastlamak mümkün. Bu da Güdül’ün ne kadar tarihi bir ilçe olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor. Özellikle Hristiyanlığın yayıldığı dönemlerde mesken olarak kullanılan bu mağaralar, o dönemden izler taşıyor. Kirmir Çayı’ndan bakıldığında dağın yamaçlarında görünen bu mağaralar, yörenin turistik değeri açısından son derece önemli. Bu nedenle Güdül’de gezilecek yerler listesinde İnönü Mağaraları çok büyük bir yere sahip.
Güdül Evleri
Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun 4705 sayılı kararı neticesinde Güdül Evleri kentsel sit alanı haline getirilmiştir. Ayrıca toplam 45 adet taşınmazın tescili gerçekleştirilmiş olup, bunlardan 32 tanesi kentsel sit alanı içerisinde konumlanmış durumdadır. Günümüzde ise toplam tescil edilmiş taşınmaz sayısı ise 58’dir.
Yukarıda da bahsedilen kentsel yerleşim; Yukarı Mahalle, Aşağı Mahalle, Yeni Mahalle ve Emirler Mahallesi’nden oluşmaktadır. Kentsel sit alanının yer aldığı mahalleler ise Aşağı Mahalle ve Yukarı Mahalle’dir. Tescillenmiş olan yapıların yaşları ise ortalama olarak 100’dür.
İlçe 1957’ye kadar Ayaş’a bağlı olduğundan, bu tip evlere Ayaş’ta da rastlanıyor. Aynı şekilde Ayaş Evleri de tescil edilip koruma altına alınmıştır. Bu evlere genel anlamda baktığımızda, her birinin benzer yapıda olduğunu rahatlıkla görebiliyoruz.
Güdül Kent Müzesi
Şirin ve aynı zamanda Sakin Şehir olan Güdül’de yer alan Güdül Kent Müzesi, Ankara Kalkınma Ajansı Mali Destek Sürdürülebilir Kalkınma Programı çerçevesinde hazırlanmıştır. Müze içerisinde yörenin geleneksel değerleri sergilenmektedir. Ekonomik, kültürel ve sosyal yaşamda yer alan pek çok değer, müze içerisinde özenle konumlandırılmış olup, ziyaretçilerini beklemektedir.
Yeşilöz
Bir kasaba konumunda olan Yeşilöz, Güdül ilçesi sınırları içerisindedir. Dağlarla çevrili kenarları bulunan kasaba, pek çok güzelliği de bünyesinde barındırmaktadır. Birbirinden güzel değerleri içerisinde barındıran Yeşilöz Kasabası, turistik bir destinasyon olarak biliniyor.
Yeşilöz Kasabası içerisinde; Dikmen Kalesi ve Emürün Taş Kestiği adında iki önemli tarihi eser yer almakta olup, Keşanuz Köprüsü ve Çınardibi Asma Köprüsü de görülmeye değerdir.
Salihler Kaya Yazıtları
Türkiye’deki Cittaslow şehirler arasında yer alan ilçe, tarihi ve doğal güzellikleri bünyesinde barındırıyor. Bunu kanıtlar nitelikte olan Salihler Kaya Yazıtları; M.S. 1 ila 2. yüzyıldan kalma kaya bloklara sahip. Binlerce resimden oluşan bu petroglifler, yörenin tarihi değerini katbekat arttırıyor. Ayrıca bölge 2012 yılında sit alanı haline getirildi. Böylece tamamen koruma altına alınan bir bölge. Zaten Cittaslow ağına dahil olan bir ilçe olduğundan, bu konularda en hassas çalışmalar gerçekleştirilmektedir.
Petrofliflere genel anlamda baktığımızda, o dönemin yaşayış tarzı, kültürel değerleri ve sanata olan bakış açıları anlaşılabilmektedir. İnançları ve inançlarını nasıl yaşadıklarının yanında, insanlık tarihinin pek çok gizli kalmış tarafları, yazıtların daha etkili şekilde okunması ile çözüme kavuşacaktır. Ankara Güdül gezilecek yerler listesinde Salihler Kaya Yazıtları’nın yeri bu nedenle oldukça büyüktür.
Tarihi Roma Hamamı
Termal kültürün yer aldığı yörelerden biri olan Güdül, bunu kanıtlar nitelikte olan bir esere sahip. Bu eser de Tarihi Roma Hamamı. Zaten Ankara’nın genelinde termal tesislere rastlamak mümkün. Kızılcahamam, Ayaş ve Güdül’ün bu yönden zengin ilçeler olduğunu söylemek mümkün. Güdül sınırları içerisinde yer alan Çağa Mahallesi sınırları içerisinde konumlanmış olan Tarihi Roma Hamamı, yapılan kazı çalışmaları ile gün yüzüne çıkarılmış olup, bir imparatorluk hamamı olarak belirlenmiştir. Ayrıca bölgede yapılan kazı çalışmalarında pek çok farklı esere rastlandığı için, Mnizos Antik Kenti’nin bu sınırlar içerisinde yer aldığı düşünülmektedir.
Cittaslow Güdül
Ankara’nın ilk, Türkiye’nin de 18. Cittaslow şehri olan Güdül, bu özelliği sahip olduğu tarihi ve doğal güzellikler ile elde etmiştir. İlçe Cittaslow ağına dahil olma sürecini başarıyla atlatmış ve sahip olduğu özelliklerin yanında gerçekleştirmesi gereken özellikleri de yerine getirerek, bu unvanı almaya hak kazanmıştır. Şirin ve güzide bir ilçe olan Güdül’ü ziyaret ederek, siz de tarihi ve doğal güzellikleri yerinde görebilirsiniz.
Sizin için hazırladığımız “Güdül’de Gezilecek Yerler” isimli içeriğimizi burada sonlandırıyoruz. Siz de yorumlarınız ile içeriğe katkı sağlayabilir, sorularınızı iletebilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Güdül İsmi Nereden Gelir?
1957 yılına kadar Ayaş ilçesine bağlı bir nahiye olan Güdül, ilçe özelliğini 1957’de kazanmıştır. Güdül isminin de yörede önemli bir kişi olarak bilinen Güdül Bey’den geldiği tahmin edilmektedir.
Ankara Güdül Arası Kaç Km?
Güdül ile Ankara arasındaki mesafe ortalama olarak 100 km’dir.
Güdül Nerede?
Ankara’nın 25 ilçesinden bir tanesidir. Ayaş, Beypazarı, Kızılcahamam ve Çamlıdere ile sınırları olan bir ilçedir. Aynı zamanda Türkiye’nin Cittaslow şehirleri arasında yer almaktadır.
Kaynakça
- Gudul.gov.tr
- Ankara.gov.tr
